تشخیص اثر لرزش دوربین در چاپ که به صورت عدم وضوح ظاهر میشود

تشخیص اثر لرزش دوربین در چاپ که به صورت عدم وضوح ظاهر میشود

 اثر لرزش دوربین  بر نتیجه کار عکاس

پیشکسوتان عکاسی عقیده دارند که ببشتر عکس هایی که فلو یعنی تار و محو هستند، در اثر لرزش دوربین خراب می شوند و سایر علتهای دیگر تاثیر کمتری براین موضوع دارد. اما چیزی که بیشتر اهمیت دارد، عدم درک بسیاری از عکاسان تازه کار از این مسئله است.

چه میزان از این تقصیر متوجه لرزش است؟

دقیقا نمیدانیم تا به حال چقدر از دوربین ها با تصور اینکه به دلیل محو بودن عکس هایشان کارایی عدسی آن ها پایین است تعویض قطعه، فروخته و یا کنار گذاشته شده اند. وسوال اصلی این است که آیا تار شدن عکس به سبب نقص در مکانیسم دوربین هاست یا عدم استفاده صحیح از آنها؟

عدم وضوح  عکسی که در نتیجه لرزش دوربین ایجاد می شود

تشخیص عدم وضوح که در نتیجه لرزش دوربین ایجاد می شود کاری آسان است. عدم وضوح، اثر خود را در تمام قسمت نگاتیو یا عکس آشکار می کند. در اکثر موارد این عدم وضوح شبیه ایجاد تصویری مضاعف در کنار سوژه اصلی است.

اما اغلب مانند تار شدن تمام عکس بنظر می رسد. علت این است که امکان تکان خوردن دوربین در تمامی سرعتهای شاتر وجود دارد.

آیا سرعت های بالای شاتر نیز موجب محوی عکس می شود

اگر چه این تصوّر که لرزش دوربین در سرعت های بالا مانند 1/125 ثانیه و یا سریعتر از آن تاحد قابل توجهی کاهش میابد، اما اگر دوربین دچار لرزش شود، بدیهی است که در هر سرعتی میلرزد.
استفاده از سرعتهای بالای شاتر فقط موجب می شود که عدم وضوح کمتر قابل توجه شود. برای توضیح این مسئله تصور کنید که میخواهید از منبع نوری نقطه ای شکل عکس بگیرید، یعنی نورافکنی کوچک که در فاصله دور قرار گرفته است. چنانچه فرضا سرعت روی 1/8 ثانیه و هنگام فشردن دکمه شاتر دوربین دچار لرزش شود (لرزش با سرعت یکنواخت) ان نقطه نور در سطح نگاتیو همچون خطی ثبت خواهد شد.
یعنی خطی به طول 36 میلیمتر در طول یک قاب 35 میلیمتری. به همین طریق با سرعت 1/15  ثانیه طول خط به 18 میلیمتر (نصف) تقلیل خواهد یافت و در سرعت 1/30 ثانیه طول خط 9 میلیمتر خواهد شد و الی آخر.

اگر این پیشروی ریاضی را دنبال کنید خواهید دید که حتی در سرعت 1/500 ثانیه (یعنی سرعتی که بسیاری از عکاسان گمان میکنند که ثبت اثر لرزش دوربین بر روی فیلم غیر ممکن خواهد بود) نقطه نوری به شکل یک خط به طول 0/56 میلیمتر روی فیلم ثبت خواهد شد.
ممکن است اثر خطی با طول 0/5 میلیمتر بسیار ناچیز به نظر بیاید، اما وقتی که ابعاد تصویر به اندازه 5×4 بزرگ شود،خطی با طول 1/4 میلیمتر در عکس ظاهر خواهد شد.

در یک تصویر 10×8 چاپ شده طول خط میتواند تقریبا 2/8 میلیمتر و در ابعاد 16×20 به 5/6 میلیمتر برسد که این امر در پایین آوردن کیفیت یک چاپ خوب موثر است.
اگرچه در مثال ذکر شده مقدار لرزش دوربین کاملا سختگیرانه و دقیق در نظر گرفته شده است، اما در تصویرهایی که برای نشان دادن مطلب در این مقاله آمده اند ثابت می کند که حتی در سرعتهای بالاتر شاتر، چنانچه لرزشی در دوربین ایجاد شود، اثر خود را روی نگاتیو یا عکس نشان خواهد داد.

مقاله اثر لرزش دوربین

لرزشگیر دوربین

مقاله اثر لرزش دوربین

نتیجه این تار شدن جزئی اغلب و از سر ناآگاهی به گردن عملکرد و دقت ضعیف عدسی و یا عدم تنظیم صحیح حلقه واضح سازی عدسی انداخته می شود.
با دوربین های دارای شاتر پرده ای وضعیت ممکن است بدتر هم بشود. اگر چنانچه حرکت پرده های شاتر در دوربینهای دارای شاتر پرده ای هم جهت حرکت دوربین باشد, باعث فشردگی تصویر خواهد شد.

کاربرد فلاش عکاسی

در مثال ذکر شده، استفاده از نورافکن میتواند موجب کوتاه شدن و حذف کشیدگی خط شود.
اما اگر جهت حرکت دوربین برخلاف حرکت پرده های شاتر باشد، تاری به نحو زیادی اغراق امیز خواهد بود. به همین دلیل اگر از حرکت چرخی درحال گردش که از سراسر میدان دید دوربین شما عبور میکند، عکس بگیرید در تصویر نهایی شکلی تخم مرغ مانند (بیضی شکل) ظاهر خواهد شد.

ZOOMلنز زوم300-700

فاصله کنونی عدسی دوربین نیز نقش مهمی در مقدار تاری ایجاد شده ایفا میکند. یعنی با عدسی های دارای فاصله کانونی بیشتر که دارای قدرت بزرگنمایی میباشند، مقدار تار شدن دو برابر و به همین نسبت برای یک درجه معین از حرکت نیز مقدار تاری دو برابر خواهد بود. برعکس اگر از یک عدسی زاویه باز استفاده شود، اثر تاری به مقتضا ی خاصیت و عملکرد این نوع عدسی کمتر خواهد بود.

کلیه موارد توضیح داده شده در مورد حرکت موضوع نیز صادق است.حتی اگر دوربین کاملا بی حرکت نگه داشته شود، چنانچه خود موضوع در خلال نوردهی حرکت کند، منجر به عدم وضوح و جزئیات موضوع خواهد شد.
هنگام عکاسی از موضوعات متحرک – مثل حرکت سریع اتومبیلی که در میدان دید عدسی حرکت میکند – برای به حداقل رساندن حرکت موضوع در سطح فیلم, از روش pan سعنی حرکت افقی دوربین همزمان با حرکت موضوع و در جهت آن،استفاده میشود.

آموزش عکاسی ماکروPhotography Expansion Tube

نتیجه این عمل بطور مطلوبی منجر به تصویری واضح از اتومبیل در پسزمینه ای تار خواهد بود. در عمل، بدست آوردن وضوح کامل از یک موضوع در پسزمینه ای تار، کار بسیار مشکلی است. در چنین عکسی مقدار کمی از عدم وضوح ممکن است خیلی اهمیت نداشته باشد و در بعضی موارد حتی میتواند منجر به افزایش درک سرعت گردد.

مقاله اثر لرزش دوربین به ترجمه شاهین میرمحمدی گزیده برداری شده است.

اثر لرزش دوربین سال ها قبل در نشریه عکاسی انجمن سینمای جوانان ایران چاپ شده است

مقاله اثر لرزش دوربین گردآوری شده توسط بیتا دریایی در واحد IT مرکز آموزش های فرهنگی هنری دارالفنون