توصیه های کاربردی برای مجموعه عکس
انتخاب موضوع مناسب برای مجموعه عکس، یکی از سخت ترین کارها خصوصا برای دانشجویان و عکاسان تازه کار است. وقتی انسان با خود می اندیشد که می خواهد چه تاثیری در دنیا از خویش باقی بگذارد، غالبا در افکار واندیشه هایی غوطه ور می شود که کمتر به واقعیت می پیوندد. این واقعیتی انکار ناپذیر است که تنها معدود انسان هایی هستند که نامشان ماندگار خواهد شد. از مخترعین و مکتشفین و دانشمندان گرفته تا هنرمندان، شاعران و فیلمسازان مختلف ، تنها تعداد معدودی هستند که نامشان درتارک تاریخ می درخشد. دردنیای عکاسی نیز همین طور است. عکاسان تاثیر گذار دنیای عکاسی معدود هستند و تنها کسانی نامشان ماندگار شده است که مجموعه عکس های ارزشمندی را به یادگار گذاشتند.
پیشاپیش ازاینکه برای خواندن این مقاله زمان می گذارید، از شما سپاسگزارم و امیدوارم نکاتی که در این متن به آن اشاره می کنم محرک خوبی برای خلق مجموعه عکس هایی ماندگار از آثار شما باشد. در ابتدا توصیه میکنم برخی نام هایی را که در ادامه به آن اشاره میکنم یادداشت کنید و یا به یاد بسپارید و در مورد آنها درگوگل جستجو کنید. با دیدن آثار عکاسانی که مجموعه عکس های خوبی را به یادگار گذاشته اند می توانید ایده بگیرید و به اهمیت و ساختار اجرایی تولید مجموعه عکس بهتر پی ببرید.
برای انتخاب موضوع مناسب برای مجموعه عکس، توجه به چهار نکته کاربردی زیر توصیه می شود.
- تعیین هدف و مفهومی که میخواهید منتقل کنید
- مشخص کردن گروه مخاطبان مورد نظر
- تحقیق در مورد موضوع و دیدن عکس های دیگران
- درمیان گذاشتن ایده خود با دوستان و مشورت گرفتن
برای رسیدن به موضوع مناسب برای مجموعه عکس میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید.
تعیین هدف و مخاطب:
قبل از شروع به جمعآوری عکسها، باید هدف خود را مشخص کنید. میخواهید مجموعه عکس خود را چه کارکنید و از انجام آن چه هدفی را دنبال می کنید.
- آیا می خواهید به عنوان یک هدیه به دوستان یا خانواده خود ارائه دهید؟
- آیا می خواهید آن را در یک نمایشگاه عکس نشان دهید؟
- هدفتان چاپ کتاب از مجموعه عکاس هایتان و ایجاد رزومه تخصصی است؟
- می خواهید مجموعه عکس خود را در فضای وب و یا صفحه اینستاگرامتان منتشر کنید و مشهور شوید.
- آیا می خواهید فرهنگ سازی کنید ویا در راستای مسئولیت اجتماعی تلاش ارزشمندی داشته باشید.
هدف شما باید به تعیین مخاطب و موضوع مناسب کمک کند. سن مخاطب، جنس مخاطب، گروه یا طبقه اجتماعی مخاطبین و هر کدام از اهداف ذکر شده می تواند به نوعی به شما کمک کند. مثلا اگر به دنبال شهرت و جذب فالور هستید، نوجوانان و افرادی که مشغله کمتری دارند مخاطبان اصلی شما محسوب می شوند.برای این هدف موضوعاتی اهمیت پیدا کند که برای سایر مخاطبان اهمیت کمتری دارد. اگر به دنبال فرهنگ سازی ، هشدار اجتماعی و تلاش برای حفظ محیط زیست هستید قطعا استراتژی جذب مخاطبین شما متفاوت است.
تحقیق در مورد موضوع:
قبل از شروع عکاسی، میتوانید در مورد موضوع خود تحقیق کنید. این کار به شما کمک میکند تا بیشتر با موضوع آشنا شوید و بتوانید عکسهای بهتری را عکاسی کنید.
جستجوی عکس:
میتوانید به دنبال عکسهای مرتبط با موضوع خود در اینترنت جستجو کنید. این کار به شما کمک میکند تا به عکسهای مناسب دسترسی پیدا کنید. با جستجوی نام عکاسان خارجی و ایرانی مثل هریت چالمرز آدامز، استفانی سینکلر، استیو مککری، ابراهیم گلستان، نصراله کسرائیان، افشین بختیار، جمشید بایرامی، بهمن جلالی، نیکول فریدنی می توانید در مورد مجموعه عکس های آنها تحقیق کنید و آثارشان راببینید.
نظر خود را بیان کنید و مشورت بگیرید
یکی ازمزایای مهم مشورت این است که می توانیم نقطه نگاه افراد دیگری راهم در مورد یک موضوع بسنجیم. گاهی اوقات یک موضوع عکاسی،مثلا عکاسی ازیک فصل یا پنجره های قدیمی به نظرتان جذاب می رسد، قبل از اینکه وارد پروژه عکاسی شوید این موضوع را با دوستان خود درمیان بگذارید. لازم نیست طرف مشورت شما حتما عکاس باشد. همین که به عکاسی علاقمند باشد کافیست.باطرح موضوع، شما بازتاب های متفاوتی دریافت خواهید کرد . میتوانید با بیان نظر خود درباره موضوع مورد نظرتان از دوستان و خانواده خود بازخورد بگیرید و آنان را به ارائه عکسهای ذهنی مناسب دعوت کنید. این کار به شما کمک میکند تا ایده هایی منحصر به فرد و خاص جمعآوری کنید. عکس هایی که علاوه بر نظر شما، بازخوردهای ذهنی مخاطبان شما را نیز، در نظر گرفته است. ازمهمترین ویژگی هایی که باعث محبوبیت و مقبولیت یک اثر هنری می شود بازتاب و انعکاس سلایق اجتماعی است. موضوعات مختلفی هستند که می توانند دست مایه خوبی برای ایحاد مجموعه عکس شوند.
- فصل ها (بهار، تابستان، پائیز، زمستان)
- شهرها ، روستاها (گردشگری ،ابنیه، نمادها)
- مشاغل مختلف (شغل های درحال انقراض)
- گروه های اجتماعی مختلف وکلونی ها(کودکان کار)
- اشیاء (مجموعه پنجره ها، مانکن ها )
- اعیاد وجشن ها (جشن های ملی، نیمه شعبان)
- مناسبت های مذهبی ( عاشورا، شب های قدر )
- آداب و رسوم و آئین ها (چهارشنبه سوری، نوروز )
برای ما که در پایتختی زندگی می کنیم که قدمتی هفت هزار ساله دارد و آثار تمدتی و ابنیه تاریخی از دوره های صفویه تا معاصر در آن مشاهده می شود ، یکی از مجموعه عکس های جذاب می تواند موضوع تهران باشد. تهران شهری است که سوژه هایش تمام شدنی نیست. مثلا کاخ موزه ها، یا ابنیه تاریخی یک دوره خاص (زندیه، قاجار، پهلوی اول) آرامستان های تاریخی، بازارها، جاذبه های گردشگری، میدان های تهران، پارک های تهران، سینماهای قدیمی تهران و سایر موضوعات مرتبط با هویت تاریخی و زندگی معاصر در شهر تهران، می تواند موضوع جذابی باشد. برخی از موضوعاتی که برای مجموعه عکس پیشنهاد می شود :
- بالکن ها
- درها
- پلاک ها
- مغازه های قدیمی
- پنجره های قدیمی
- پلاک ها
- تابلوهایی با اسم خاص
- نماهای قدیمی
- دستگیره درها
- سردرهای منازل
- معابر قدیمی و کوچه های خاص و منحصر به فرد
- خیابان های خالی ( یا انتخاب زمان خاصی برای کل عکسها)
- میادین
- ایستگاه های اتوبوس
موضوعات ساده تری مانند پنجره ها نیز هم می تواند موضوع مجموعه عکس باشد. مثلا در موضوع عکاسی از پنجره ها شاید خانواده و یا دوستان شما نظرات متفاوتی به شما ارائه کنند که مسیر کار شما را تغییر دهد. مجموعه عکس پنجره با شکل های مختلفی می تواند مطرح شود.
مثلا مجموعه عکس انسان هایی در کنار پنجره یا پنجره هایی بدون وجود انسان ، مبتنی برفرم های هندسی آن دایره ، بیضی ، مربع ، لوزی و یا مجموعه عکسی که عنصر متمایز کننده آن رنگ است.
مثلا مجموعه عکس پنجره های آبی و یا شاید می تواند به دسته بندی مجموعه عکس سنتی و یا مجموعه عکس مدرن تقسیم بندی شود. با این مثال شما متوجه می شوید حتی یک موضوع ساده مثل پنجره می تواند شامل چندین مجموعه عکس متفاوت با رویکرد های خاص خود باشد.
ارزشمندی زمان انجام یک پروژه و تاثیر سرعت عمل
سال ها پیش یکی از هنرجویان موضوع سقاخانه های تهران را انتخاب کرد این موضوع چند سال بعد توسط هنرجوی دیگری نیز مجددا عکاسی شد اما تفاوت این سوژه در حدود بیست سال پیش با سوژه ای که سال گذشته انجام شد در این بود که تقریبا تعداد این سقا خانه ها به کمتر از یک سوم کاهش یافته بود.
این موضوع در مورد مشاغل در حال انقراض هم پیش آمد سال 1380 یکی از هنرجویان این سوژه را انتخاب کرد. عکس های او شامل شغل هایی مانند معرکه گیری،دباغی، حمامی ،چینی بندزنی ، سماور سازی، درودگری،بخاری سازی، پنبه زنی ، چاقو تیزکنی ، علافی ،پالاندوزی و عطاری را هم شامل می شد که امروز بسیاری از آن مشاغل کلا وجود ندارند. و برخی از آن ها مثل عطاری هم سرو شکلش به هیچ عنوان با عطاری های قدیمی یکسان نیست.
مقاله 4 توصیه برای انتخاب موضوع مجموعه عکس، بخشی از کتاب توصیه های عکاسانه نوشته استاد محمد مهدی تدین موغاری مدرس عکاسی و مدیر آموزشگاه عکاسی و سینمایی دارالفنون است. این کتاب در قالب یکصد مقاله عکاسی به تشریح توصیه هایی برای عکاسان و عکاسی در سبک های مختلف می پردازد.
با سلام و تشکر از توضیحات جامع و کامل استاد تدین ، برای یافتن موضوع عکاسی ، عکاس باید نمونه کار عکاسان معروف را مورد برسی قرار بدهد و همانطور که در مقاله اشاره کردید عکاس می تواند با جستجو در اینترنت عکس های مختلف با موضوعات مختلف را پیدا کند و مورد برسی قرار بدهد ولی به نظر من عکاس نباید از مطالعه کتاب های عکاسی برای یافتن موضوع قافل بشود . عکاس با مطالعه کتاب های عکاسان مشهور نه تنها با موضوعات مختلف آشنا می شود بلکه ترکیب بندی ، نورپردازی و … را نیز یاد می گیرد. خواندن کتاب های عکاسی به عکاسان کمک می کند تا شاخه مورد علاقه خود را در عکاسی بشناسند و با توجه به آن موضوع انتخاب کنند. خواندن کتاب های عکاسی همانند استفاده از تجربه های عکاسان پیشین است و باعث پیشرفت عکاس می شود . فقط توجه کنید که در انتخاب کتاب های عکاسی باید دقت زیادی داشته باشید و کتاب های خوب را با مشورت عکاسان با تجربه انتخاب کنید.
سپاسگزارم از اینکه بستری برای بیان نظر ما علاقمندان فراهم کردین.
ملیکا رضائی هنر جوی رشته عکاسی آموزشگاه عکاسی دارالفنون
7
انتخاب موضوع مجموعه عکس یعنی توجه خاص به موضوع مورد نظر.
گاهی ممکن است منظور از انتخاب موضوع ، به نمایش گذاشتن سوژه هایی باشد که نسل امروزی امکان دیدن آنها را بصورت زنده نداشته باشد مانند شغل های در انقراض ولی به نظر من یکی از نکات مهم انتخاب موضوع مجموعه عکس یعنی توجه به آنچه که ممکن است بصورت روزانه یا اتفاقی در معرض دید ما قرار داشته باشد ولی توجه ما را جلب نمی کند و از زیبایی و محتوای آن لذت نمیبریم.عدم تمرکز و توجه به زیباییها و وقایع اطرافمان که می تواند یک فرم پنجره ، شکل ابر در آسمان ، لحظه غروب خورشید یا یک پیرمرد دستفروش باشد. دید و نگاهمان باید جستجو گر باشد.
بقول سهراب : چشمها را باید شست ، جور دیگر باید دید.
راحله سادات اصفهانی هنرجوی رشته عکاسی آموزشگاه عکاسی دارالفنون
9
درود بر شما.سپاس از نظرتون
8