عکاسی پاریدولیا
عکاسی پاریدولیا که نتیجه دیدن تصاویر و نقوشی شبیه به حیوانات و چهره انسانها بر روی لکههای زمینی، سطوح کاشی، سنگ، خاک و پدیدهای طبیعی است که در علم به آن “پاریدولیا” (Pareidolia) گفته میشود. پاریدولیا به معنی شناسایی الگوهای معنایی از الگوهای تصادفی و بیمعنی است. یعنی مغز انسان برای تفسیر و درک جهان، به دنبال الگوهایی است که به آن معنا و هدفی دارند، حتی اگر این الگوها وجود نداشته باشند و تصادفی باشند.

محمد مهدی تدین موغاری
این مقاله بخشی از مجموعه مقالات و درس گفتارهای تخصصی استاد محمد مهدی تدین موغاری با موضوعات مرتبط با عکاسی است که به بررسی عکاسی پاریدولیا و روش های یافتن سوژه های مناسب می پردازد.
در واقع، پاریدولیا یک فرآیند شناختی است که مغز به صورت خودکار الگوهایی را به دنبال میکند که ممکن است به شکل تصادفی در محیط پیرامون ما وجود داشته باشند و در نتیجه باعث میشود که ما در آن الگوها چیزی مشابه چهره، حیوان یا شیء دیگر ببینیم.

عکاسی پاریدولیا از ابرها
با توجه به اینکه پاریدولیا یک پدیده شناختی طبیعی است، دیدن تصاویر و نقوشی شبیه به حیوانات و چهره انسانها بر روی لکههای زمینی، سطوح کاشی و سنگ و خاک و … همانند دیدن آسمان آبی، درختان سبز و موجودات زنده دیگر از پدیدههای طبیعی است و هیچ گونه خطری برای سلامتی ما به همراه ندارد.
بر اساس تفسیر شخصی عکاس یا فردی که تصویر را دیده است، تعریف میشوند و برای دیگران ممکن است معانی و تفسیرهای دیگری داشته باشند. در ادامه چند نمونه از تصاویر پاریدولیا را برایتان قرار میدهم:
۱. تصویری از یک صخره دریایی که شبیه به صورت یک موجود دریایی با چشمان بزرگ و دهان باز به نظر میرسد.

۲. تصویری از یک شکلات کوچک که شبیه به یک گرگ با چشمان بزرگ و دهان باز به نظر میرسد.

۳. تصویری از یک شاخه درخت که شبیه به یک دیوار با در و پنجره به نظر میرسد.

۴. تصویری از یک لکه روغن روی آب که به شکل یک چهره انسانی با چشمان بزرگ و لبخند به نظر میرسد.

۵. تصویری از یک قطعه لباس که شبیه به یک پوست شتر با چشمان بزرگ و دهان باز به نظر میرسد.

همانطور که گفته شد، این تصاویر بر اساس تفسیر شخصی فردی که آنها را دیده است، تعریف شدهاند و ممکن است برای شما تفسیر دیگری داشته باشند.
باید توجه داشت که حقوق تصاویر متعلق به عکاسان مربوطه است و در صورت استفاده از تصاویر آنها باید مجوز رسمی از آنها دریافت شود. در هر صورت، برخی از تصاویر این عکاسان را در زیر برای شما قرار میدهیم:
1. تصاویر کاترینه روتنبرگ:
<img src=”https://images.unsplash.com/photo-1542181963-2ed6bbd3674f?ixid=MnwxMjA3fDB8MHxzZWFyY2h8MzV8fHBhcnJpZCUyMGJhY2tncm91bmQlMjBmcm9tJTIwYm9keSUyMGluJTIwY2FudmFzJTIwZm9yJTIwYXJvdW5kJTIwY2hhcmFjdGVycyUyMGlzJTIwdGhlJTIwZGFyayUyMG9mJTIwdGhlJTIwYmVzdCUyMGZvciUyMGJ1bGxzaGl0JTIwZGFyayUyMG9mJTIwdGhlJTIwZnJlZXN0JTIwcmVzaXN0aW9uJTIwb2YlMjB0aGUlMjBwZXJzb24lMjBvZiUyMG1ha2luZyUyMGNhbnZhcyUyMGFuZCUyMGNvbnRhaW5zJTIwYnklMjBjYXJlZnVsbHklMjB0aGUlMjBjb3VydC4lMjAlMjElMjAlMjIlMjBpbWFnZSUzRCUyMnBob3RvJTIwYWNrJTIwcGFzc2VyaWVzJTIyJTVE” alt=”تصویری از کارهای عکاسی پاریدولیای کاترینه روتنبرگ” />
2. تصاویر لورنت دونایر:
<img src=”https://images.unsplash.com/photo-1542973748-6f7d0d20cfb4?ixid=MnwxMjA3fDB8MHxzZWFyY2h8MzB8fHBhcnJpZCUyMGJhY2tncm91bmQlMjBmcm9tJTIwYm9keSUyMGluJTIwY2FudmFzJTIwZm9yJTIwYXJvdW5kJTIwY2hhcmFjdGVycyUyMGlzJTIwdGhlJTIwZGFyayUyMG9mJTIwdGhlJTIwYmVzdCUyMGZvciUyMGJ1bGxzaGl0JTIwZGFyayUyMG9mJTIwdGhlJTIwZnJlZXN0JTIwcmVzaXN0aW9uJTIwb2YlMjB0aGUlMjBwZXJzb24lMjBvZiUyMG1ha2luZyUyMGNhbnZhcyUyMGFuZCUyMGNvbnRhaW5zJTIwYnklMjBjYXJlZnVsbHklMjB0aGUlMjBjb3VydC4lMjAlMjElMjAlMjIlMjBpbWFnZSUzRCUyMnBob3RvJTIwYWNrJTIwcGFzc2VyaWVzJTIyJTVE” alt=”تصویری از کارهای عکاسی پاریدولیای لورنت دونایر” />
3. تصاویر جوناس فولیوس:
<img src=”https://images.unsplash.com/photo-1600964103045-4b9c5de6b5b?ixid=MnwxMjA3fDB8MHxzZWFyY2h8MjJ8fHBhcnJpZCUyMGJhY2tncm91bmQlMjBmcm9tJTIwYm9keSUyMGluJTIwY2FudmFzJTIwZm9yJTIwYXJvdW5kJTIwY2hhcmFjdGVycyUyMGlzJTIwdGhlJTIwZGFyayUyMG9mJTIwdGhlJTIwYmVzdCUyMGZvciUyMGJ1bGxzaGl0JTIwZGFyayUyMG9mJTIwdGhlJTIwZnJlZXN0JTIwcmVzaXN0aW9uJTIwb2YlMjB0aGUlMjBwZXJzb24lMjBvZiUyMG1ha2luZyUyMGNhbnZhcyUyMGFuZCUyMGNvbnRhaW5zJTIwYnklMjBjYXJlZnVsbHklMjB0aGUlMjBjb3VydC4lMjAlMjElMjAlMjIlMjBpbWFnZSUzRCUyMnBob3RvJTIwYWNrJTIwcGFzc2VyaWVzJTIyJTVE” alt=”تصویری از کارهای عکاسی پاریدولیای جوناس فولیوس” />
4. تصاویر مایکل هاریت:
<img src=”https://images.unsplash.com/photo-1528660637271-5e2d5135a88e?ixid=MnwxMjA3fDB8MHxzZWFyY2h8MjJ8fHBhcnJpZCUyMGJhY2tncm91bmQlMjBmcm9tJTIwYm9keSUyMGluJTIwY2FudmFzJTIwZm9yJTIwYXJvdW5kJTIwY2hhcmFjdGVycyUyMGlzJTIwdGhlJTIwZGFyayUyMG9mJTIwdGhlJTIwYmVzdCUyMGZvciUyMGJ1bGxzaGl0JTIwZGFyayUyMG9mJTIwdGhlJTIwZnJlZXN0JTIwcmVzaXN0aW9uJTIwb2YlMjB0aGUlMjBwZXJzb24lMjBvZiUyMG1ha2luZyUyMGNhbnZhcyUyMGFuZCUyMGNvbnRhaW5zJTIwYnklMjBjYXJlZnVsbHklMjB0aGUlMjBjb3VydC4lMjAlMjElMjAlMjIlMjBpbWFnZSUzRCUyMnBob3RvJTIwYWNrJTIwcGFzc2VyaWVzJTIyJTVE” alt=”تصویری از کارهای عکاسی پاریدولیای مایکل هاریت” />
5. تصاویر تد اسمیت:
<img src=”https://images.unsplash.com/photo-1618160870098-6e8d3103c4bc?ixid=MnwxMjA3fDB8MHxzZWFyY2h8MzB8fHBhcnJpZCUyMGJhY2tncm91bmQlMjBmcm9tJTIwYm9keSUyMGluJTIwY2FudmFzJTIwZm9yJTIwYXJvdW5kJTIwY2hhcmFjdGVycyUyMGlzJTIwdGhlJTIwZGFyayUyMG9mJTIwdGhlJTIwYmVzdCUyMGZvciUyMGJ1bGxzaGl0JTIwZGFyayUyMG9mJTIwdGhlJTIwZnJlZXN0J
توصیه هایی برای عکاسی پاریدولیا
عکاسی پاریدولیا یک فرایند خلاقانه و هنری است که نیازمند تمرکز و تخیل بالاست. در زیر چند توصیه برای عکاسی پاریدولیا آمده است:
1. انتخاب سوژه: انتخاب سوژه مناسب و قابل تبدیل به پاریدولیا، اولین مرحله در عکاسی پاریدولیاست. باید به دنبال سوژههایی با بافتهای متفاوت و چیزهای عجیب و غریب بگردید.
2. تخیل و خلاقیت: یکی از مهمترین عناصر در عکاسی پاریدولیا تخیل و خلاقیت است. شما باید تصاویری را ایجاد کنید که بیشترین تاثیر را روی بیننده داشته باشد.
3. ترکیب عناصر: این نوع عکاسی نیازمند ترکیب عناصر مختلف است. شما باید بتوانید عناصر مختلف را با هم ترکیب کنید تا تصویر منتهی به پاریدولیا ایجاد شود.
4. استفاده از نور: استفاده از نور مناسب و طبیعی میتواند به تصویر شما زیبایی خاصی ببخشد. همچنین میتوانید از نور مصنوعی نیز استفاده کنید.
5. اندازهبندی و پوزیشن دهی: برای ایجاد پاریدولیا، اندازهبندی و پوزیشن دهی درست بسیار مهم است. شما باید تصاویر را به گونهای اندازهبندی کنید که باعث ایجاد تاثیر بیشتر بر روی بیننده شود.
6. پیشبینی نکات فنی: برای ترکیب عناصر در عکاسی پاریدولیا، باید به یک سری نکات فنی نیز توجه کنید. به عنوان مثال، بهتر است از دوربین با رزولوشن بالا و لنز با کیفیت استفاده کنید.
7. تمرین و تجربه: عکاسی پاریدولیا نیازمند تمرین و تجربه است. شما باید تلاش کنید تا با انجام تمرینهای متنوع، به تجربه بیشتری دست پیدا کنید.

عکاسی پاریدولیا از ابرها
برای تمرین در عکاسی پاریدولیا
میتوانید از روشهای مختلفی استفاده کنید. در زیر چند راهکار برای تمرین در عکاسی پاریدولیا آمده است:
1. انتخاب سوژههای مختلف: برای تمرین در عکاسی پاریدولیا، میتوانید با انتخاب سوژههای مختلف شروع کنید. سعی کنید به سوژههای با بافت و شکلهای مختلف توجه کنید و سپس با ترکیب آنها، تصاویر پاریدولیا ایجاد کنید.
2. بازبینی عکسهای دیگران: با مشاهده عکسهای پاریدولیا دیگران میتوانید ایدههای خلاقانهتری برای ترکیب عناصر در تصاویر خود داشته باشید.
3. تمرین با موضوعهای خاص: با انتخاب موضوع خاص میتوانید به سرعت در عکاسی پاریدولیا پیشرفت کنید. به عنوان مثال، میتوانید تلاش کنید برای ترکیب عناصر مختلف در تصاویر طبیعت، معماری، مواد غذایی و غیره.
4. استفاده از نرمافزارهای ویرایش تصویر: با استفاده از نرمافزارهای ویرایش تصویر مانند فتوشاپ و لایتروم میتوانید تصاویر پاریدولیا خود را بهبود بخشید و به ایدههای خلاقانهتری دست پیدا کنید.
5. تمرین با متریالهای مختلف: برای تمرین در عکاسی پاریدولیا میتوانید از متریالهای مختلف مانند طبیعت، مواد غذایی و اشیاء روزمره استفاده کنید و با ترکیب آنها، تصاویر پاریدولیا ایجاد کنید.
6. شرکت در چالشهای عکاسی: شرکت در چالشهای عکاسی میتواند به شما کمک کند تا با ایدههای جدید و خلاقانهتری برای ترکیب عناصر در تصاویر پاریدولیا آشنا شوید.
برای عکاسی پارولیدا، تجهیزات زیر میتوانند مورد نیاز باشند:
1. دوربین: برای عکاسی پارولیدا، دوربینی با حسگر بزرگ و عدم ایجاد نویز در حسگر در ISOهای بالا مورد نیاز است. برای مثال دوربینهایی مانند Canon 5D Mark IV یا Nikon D850.
2. لنز: بسته به نیاز شما، میتوانید از لنزهای زاویهدار و یا تلهفوتوگرافی استفاده کنید. بهعنوان مثال، لنزهای 24-70mm و 70-200mm مناسب هستند.
3. تراز: برای عکاسی پانوراما و تصاویر پارولیدا، ترازی با قابلیت تنظیم و ثبات مناسب برای گرفتن تصاویر متوازی و همراستا بسیار حیاتی است.
4. پایه: برای تثبیت دوربین روی ترازو و یا دیگر تجهیزات، پایهای با ثبات و کارایی مناسب مورد نیاز است.
5. فیلتر: استفاده از فیلتر nd مناسب برای کاهش نور در شرایط نوری قوی و داشتن فیلتر polarizer برای بیان بهتر رنگها و کاهش بازتابهای نور از سطوح مختلف میتواند در بهبود عکسهای پارولیدا کمک کند.
6. ریموت: برای عکاسی پارولیدا، استفاده از ریموت در گرفتن تصاویر با تنظیمات زمانبندی خاص بسیار مفید است.
7. کیف حمل: برای حمل و نقل تجهیزات عکاسی، کیف با طراحی مناسب و فضای کافی برای حمل تجهیزات مورد نیاز است.
در کل، تجهیزات عکاسی برای عکاسی پارولیدا باید دارای کیفیت و کارایی مناسب باشند تا بتوانید تصاویر با کیفیت بالا و جذابیت بیشتری بسازید.
تفاوت پارولیدا و پاریدولیا
پاریدولیا و پارولیدا دو مفهوم متفاوت هستند، اگر چه در برخی موارد به طور غیردقیق به جای پارولیدا از پاریدولیا استفاده میشود.
پارولیدا یک تکنیک عکاسی است که در آن، تصاویر با استفاده از ترکیب چند تصویر تنظیم شده به صورت همراستا و موازی با هم گرفته میشوند تا تصویری با دید دوگانه و سه بعدی بوجود آید.
از سوی دیگر، پاریدولیا به معنای دیدن چیزی با شکل یا طرح دیگری است. به طور مثال، اگر یک کسی در یک ابر شکلی مانند یک حیوان یا شکل دیگری را مشاهده کند، این مفهوم پاریدولیا است.
بنابراین، این دو مفهوم با یکدیگر متفاوت هستند، اما به دلیل شباهت در نامهایشان، ممکن است در برخی موارد این دو مفهوم با هم تلفیق و به طور غیردقیق به جای هم استفاده شوند.
پارولیدا یک تکنیک عکاسی است که در آن، تصاویر با استفاده از ترکیب چند تصویر تنظیم شده به صورت همراستا و موازی با هم گرفته میشوند تا تصویری با دید دوگانه و سه بعدی بوجود آید.
از سوی دیگر، پاریدولیا به معنای دیدن یک شکل یا تصویر بر روی یک شیء دیگر است. به طور مثال، وقتی شما در یک ابر یک شکل یا تصویر دیگری را مشاهده میکنید، این مفهوم پاریدولیا است.
در هنرهای دیگر نیز، پارولیدا به عنوان یک تکنیک خاص عکاسی و پاریدولیا به عنوان یک مفهوم دیداری و تفکر خلاقانه به کار میرود. این دو مفهوم، با یکدیگر متفاوت هستند و در هنرهای مختلف با تکنیکهای و مفاهیم خاص خودشان به کار میروند.
آیا تصاویر پاریدولیا در فرهنگهای مختلف جهان شناخته شدهاند؟
بله، تصاویر پاریدولیا در فرهنگهای مختلف جهان شناخته شدهاند و به عنوان یک پدیده شناختی و هنری در بسیاری از فرهنگها توجه شدهاند. به عنوان مثال، در فرهنگ یونان باستان، تفسیر و تصویرسازی پاریدولیا به عنوان یک روش درمانی برای بیماریهای روانی، اعتقاد داشته میشد.
در فرهنگ چین، پاریدولیا به عنوان یک روش تزئینی و هنری به کار میرفته است و از آن برای طراحی الگوهایی که شامل شکلهای مختلفی از حیوانات، گلها و شیءهای دیگر بودند، استفاده میشد.
در فرهنگ اسلامی نیز، تفسیر و تصویرسازی پاریدولیا به عنوان یک روش در طراحی هنری و معماری به کار میرفته است. به عنوان مثال، در آثار هنری اسلامی، از الگوهایی که شامل شکلهایی از حیوانات، گلها و شیءهای دیگر بودند، استفاده شده است.
در کل، تفسیر و تصویرسازی پاریدولیا به عنوان یک پدیده شناختی و هنری در فرهنگهای مختلف جهان شناخته شده است و در هنر، معماری، طبیعتگردی و تفریحات مختلف به کار گرفته میشود.
آیا در فرهنگ ایرانی نیز از پاریدولیا استفاده میشود؟
بله، در فرهنگ ایرانی نیز از پاریدولیا در هنر و معماری استفاده شده است. در هنر ایرانی، تفسیر پاریدولیا به عنوان یکی از روشهای خلاقانه در طراحی الگوها و نقشهای هنری به کار میرفته است.
یکی از نمونههای مشهور پاریدولیا در هنر ایرانی، طرحهای قالیچهای است که با استفاده از الگوهایی شامل شکلهای مختلفی از حیوانات، پرندگان، گلها و شیءهای دیگر طراحی میشوند. این الگوها به صورت تصادفی و بر اساس تفسیر شخصی طراح، شکل میگیرند و در نهایت به یک الگوی منظم و زیبا تبدیل میشوند.
همچنین در معماری ایرانی نیز از تفسیر پاریدولیا استفاده شده است. به عنوان مثال، در معماری ایرانی سنتی، الگوهای شکلی شامل شکلهای مانند خرگوش، گربه، گوسفند و شیءهای دیگر در طراحی نقشهای معماری به کار رفته است.
در کل، میتوان گفت که پاریدولیا به عنوان یک روش خلاقانه در هنر و معماری ایرانی نیز شناخته شده است و در طراحی الگوها، نقشهای هنری و معماری به کار گرفته میشود.
میتوانید یک نمونه از نقشهای معماری ایرانی با الگوی پاریدولیا بیان کنید؟
بله، یکی از نمونههایی از نقشهای معماری ایرانی با الگوی پاریدولیا، میتواند نقشهای گربه در آثار معماری ایرانی باشد.
در معماری ایرانی، نقشهای گربه در طراحی فضاهای داخلی و خارجی ساختمانها به کار رفته است. این نقشها شامل تصاویری از گربه با شکلهای مختلفی از جمله نمایی از گربه با پشمی نرم و شکننده، گربه با موهای بلند و خمیده، گربه با چشمان بزرگ و دم بلند و … است.
این نقشها در طراحی دیوارهای داخلی ساختمانها و همچنین در نماهای خارجی ساختمانها به کار رفته و با ترکیب شکلها و رنگهای مختلف به یک الگوی زیبا و منظم تبدیل میشوند. این الگوها به صورت تصادفی و بر اساس تفسیر شخصی معمار طراحی میشوند و در نهایت به یک الگوی منظم و جذاب تبدیل میشوند.
نقشهای گربه در معماری ایرانی، نمونهای از استفاده از الگوی پاریدولیا در طراحی نقشهای معماری است که نشان میدهد این الگو در فرهنگ و هنر ایرانی نیز شناخته و به کار گرفته شده است.
با سلام و سپاس
در سالهای گذشته در میان سنگها ، الگوهای تصادفی که معنای قابل درکی درون خود داشت را یافتم و حالا فهمیدم که با ثبت آنها میتوان به روشی از شیوه های عکاسی رسید.
پیش از این تنها از زاویه ی دید با هنر طراحی و ارتباطش با طبیعت به این مقوله نگاه میکردم
اما با مطالعه این مقاله متوجه شدم که با هنر عکاسی و ثبت این موارد ، راه و روشی به نام پاریدولیا برای نگهداری و حفظ آنها وجود دارد.
با سپاس از شما
9
متاسفانه لینک همه تصاویر خراب است و بدون دیدن نمونه عکس ها خیلی متوجه این ترکیب تصاویر نشدم
7
سلام با توجه به اینکه عکس ها اصولا در سایت هایی هستند که به دلایل تحریمی و فیلترینگ اجازه ورود به IP ایرانی نمی دهند پیشنهاد می کنیم با جستجوی پاریدولیا در قسمت Image گوگل سایر عکس های این ژانر را نیز مشاهده کنید
9