سبک عکاسی پاپ آرت و 8 فرصت های عکاسی درشهر

آشنایی با سبک عکاسی پاپ آرت Pop Art

عکاسی پاپ آرت در دهه ۱۹۵۰ میلادی شکل گرفت و ابتدا در آمریکا شناخته شد. در این سبک عکاسی، از تصاویر و عکس‌های روزمره و معمولی استفاده می‌شود و آن‌ها را با تغییرات رنگی، فرمی و اندازه‌ای، به تصاویری با جذابیت بصری تبدیل می‌کنند. هدف عکاسی پاپ آرت ، بازتاب دادن فرهنگ جامعه و مخاطبان آن است. جنبش عکاسی پاپ آرت، از جنبش‌های هنر پساحدثه شناخته می‌شود و تاثیرات بسیاری در هنر و فرهنگ جهانی داشته است.

 فرصت های عکاسی پاپ آرت

اگرچه عکاسی پاپ آرت در آمریکا متولد شد اما سبکی جهانی به حساب می آید . تفاوتی نمی کند که عکس ها در چه جامعه ای و با چه رویکردی ثبت شوند. همین که برشی از اجتماع را به نمایش بگذارند می توان آن را عکاسی پاپ آرت به شمار آورد. البته ممکن است استادان دیگری نظر متفاوتی نسبت به این تعاریف داشته باشند اما یقینا در بخش هایی از این گپ آورد وجوه اشتراک بسیاری وجود دارد. زیرا عکاسی پاپ آرت جهان شمول است.

سوژه های عکاسی در شهر

برنامه ریزی های متعدد فرهنگی و اجتماعی در شهرهای مختلف و خصوصا در کلان شهرها و به طور ویژه در شهر تهران، این فرصت را برای عکاسان  پایتخت فراهم کرده است تا بتوانند از موقعیت های مختلف فراهم شده عکاسی کنند. شهر تهران در سال های اخیر بیش از آن که به یک کلانشهر  شبیه باشد به یک گالری عکس انقلابی  و نمایشگاه چیدمان محیطی دفاع مقدس تبدیل شده است. این موضوع فرصت ویژه ای را برای علاقمندان به عکاسی پاپ آرت فراهم کرده است.

جشن امام رضایی ها

گویا شهرداری تهران در هر لحظه، مترصد بهانه ای است تا به سرعت شکل آذین بندی شهر را تغییر دهد. هر مناسبت فرهنگی ، ملی، مذهبی و یا حوادث پیش بینی شده و نشده ای در سبد نمایشگاه آفرینی شهرداری تهران استقبال می شود. صرف نظر از نقد و یا تائید این رویکرد شهرداری تهران این موضوع فرصت ویژه ای را برای پژوهشگران و هنرمندان عکاس پدید آورده است.

این نوع عکس ها به چند دسته مهم تقسیم و سوژه های متنوعی را شامل می شود.

• دیوار نگاره ها ( دیوار نگاره های میادین انقلاب و علی عصر )
• آذین بندی ها
• نمایشگاه های خیابانی
• بیل بردهای سطح شهر
• استیج های بزرگ (میدان آزادی ، میدان ولی عصر، میدان خراسان ، میدان انقلاب)
• راه پیمایی ها
• کارنوال ها
• حاشیه ها

دیوار نگاره میدان انقلاب

دیوار نگاره های بزرگ 

یکی از موضوعات بسیار جذاب برای ثبت شدن توسط عکاسان موضوع دیوارنگاره هایی است که علی الخصوص در میادین ولی عصر و انقلاب بصورت به صورت مستمر توسط شهرداری تهران اکران می شود.

دیوارنگاره زنان معاصر

این دیوار نگاره ها که بیشتر همسو با تب و تاب سیاسی و تحولات اجتماعی اکران می شود به موضوعات روز جامعه می پردازد.

دیوار نگاره میدان انقلاب

از آنجایی که این دیوار نگاره ها با سرعت و بر اساس شرایط موجود یا رخدادهای اجتماعی، طراحی و از سوی جامعه با بازخوردهای متفاوتی مواجه می شود علاوه بر تحلیل هنری از حیث اهمیت و جریان سازی نیز قابل ارزیابی است.

آذین بندی ها

اصولا آذین بندی معابر و خیابان ها به دو دسته  آذین بندی های خودجوش مردمی و آذین بندی برنامه ریزی حکومتی تقسیم می شوند.

نیمه شعبان مردمی

آذین بندی مردمی اصولا شامل آذین بندی های مذهبی و باستانی است که مهمترین آن ها پرچم ها و چراغانی هایی است که از دیر باز در محلات جنوب شهر تهران در ایام نیمه شعبان و محرم بر سر درب خانه ها و تکایا نقش می بندد.

نیمه شعبان شهرداری

نوع دیگر این آذین بندی ها توسط شهرداری ها ،ادارات دولتی، سازمان تبلیغات اسلامی و سایر نهادها انجام می شود. این نوع آذین بندی با توجه به رویکرد هر سازمان شکل خاص خودش را دارد.

نمایشگاه های خیابانی

برپایی نمایشگاه یا ایستگاه صلواتی مردمی با سادگی و همدلی خاصی برگزار می شود.

ایستگاه صلواتی نیمه شعبان مردمی

این نوع فعالیت ها  به دو صورت نمایشگاه و  ایستگاه های پذیرایی برگزار می شود . در کنار این ایستگاه ها تبلیغات نهادهای دولتی و حاکمیتی در مناسبت های ملی و مذهبی نیز قرار دارد.

غرفه 22 بهمن دولت

حاشیه های فراتر از متن  در عکاسی پاپ آرت

گاهی در حاشیه عکس های اجتماعی، موضوعات و سوژه هایی قرار دارند که اهمیت ثبت آن ها کمتر از ثبت سوژه های اصلی نیست. این نوع سوژه ها در سبک ها و موضوعات مختلف عکاسی بارها پدید آمده اند . نمونه های جذابی از آن ها مانند خواب بودن یک نوازنده درحین اجرای موسیقی در یک ارکستر بزرگ گرفته تا زباله های حاصل از یک برنامه بزرگ و بسیاری از موارد دیگر از این جمله هستند. موضوعات اجتماعی فرصت عکاسی از حاشیه های فراتر از متن را نیز برای عکاسان فراهم می کند.

حاشیه های عکاسی

کلام آخر : این مقاله بدون گرایش فکری مثبت یا منفی نسبت به رویدادهای مذکور نگاشته شده است و با معرفی سبک عکاسی پاپ آرت،صرفا قصد تشویق عکاسان به ثبت عکاسانه جهان پیرامون خود را دارد. عکس و عکاس صرفا از منظر انعکاس  مورذ توجه این مقاله است. آنچه در پیرامون ما رخ می دهد بخشی از حقایق جهان هستی است . تفاوتی نمی کند یک گل سوژه عکس ما باشد و کوهی در کویری . پیرمردی نشسته در آفتاب کویر یا جوانی در شالیزار ،کودکی در شهر بازی یا هیاهوی شهری در شور زندگی . سوژه ها برای عکاس تفاوتی نمی کند ثبت و ضبط و انعکاس هنر عکاس است.

متن پیش رو برشی  از درس گفتار و گپ آورد عکاسانه استاد محمد مهدی تدین موغاری مدرس و مولف عکاسی و مدیر آموزشگاه عکاسی دارالفنون است.